The in-dweller of all is my refuge

జీవుడి స్వరూపం ఈశ్వరుడికి తాను పరతంత్రుడిని అనే భావంతో వర్తించడం. దీనిని అన్నమాచార్యుల వారు అనేక కీర్తనల్లో సెలవిచ్చారు.  జీవుల బంధ మోక్షాలను స్వామి లీలగా తెలిపి మనలను నిర్భయంగా నిశ్చింతగా ఉండమని సూచించే కీర్తన ఇది. 

ప|| సర్వాంతరాత్ముడవు శరణాగతుడ నేను | సర్వాపరాధినైతి చాలుజాలునయ్యా ||

వివరణ:

నీవు సమస్త విశ్వానికీ అంతరాత్మవి. నేను నీవు తప్ప వేరే దిక్కు లేని వాడిని. అలాంటి నేను సర్వపరాధినయ్యాను. చాలు. ఇంక నీ లీలలు కట్టిపెట్టు. 

శరణాగతి అన్నదానికి శ్రీవైష్ణవ సంప్రదాయంలో నిర్వచనం "త్వమేవ ఉపాయభూతో మే భవ ఇతి ప్రార్థనా మతిః శరణాగతిః" - ఈశ్వరుడిని నీవు తప్ప నా మోక్షానికి వేరే ఉపాయం లేదు అని ప్రార్థించే మానసిక స్థితియే శరణాగతి. 

చ|| వూరకున్నజీవునికి వొక్కొక్క స్వతంత్రమిచ్చి | కోరేటి యపరాధాలు కొన్ని వేసి |
నేరకుంటే నరకము నేరిచితే స్వర్గమంటూ | దూరువేసేవింతేకాక దోషమెవ్వరిదయ్యా ||

వివరణ:

సృష్ట్యాదిలో ఉదాసీనుడిగా ఉన్న జీవుడికి స్వాతంత్య్రాన్ని ఇచ్చి, అతడికి కోరికలు కల్పించి, వాటి కారణంగా అతనిపై కొన్ని అపరాధాలు వేసావు. వేదోక్తమైన కర్మలు చేస్తూ జీవిస్తే స్వర్గం అనీ, అలా జీవించడం నేర్వకపోతే నరకం అనీ ఒక నెపంతో అతన్ని స్వర్గ నరకాల మధ్య ఇరికించావు. స్వతంత్రం నువ్వే ఇచ్చావు కాబట్టి దోషం నీదా జీవుడిదా? 


దీని భావం జీవుడికి స్వామి స్వతంత్రం ఇవ్వలేదు అని. అన్నమయ్య, ఆళ్వారుల సిద్ధాంతం ప్రకారం జీవ స్వాతంత్య్రం లేదు. ఇది వారి అనేక రచనల్లో సుస్పష్టం. జీవుడు తానూ స్వతంత్రుడిని అనే భ్రాంతిలో ఉన్నప్పుడు కర్మబంధాల్లో ఇరుక్కుంటాడు.

చ|| మనసు చూడవలసి మాయలు నీవే కప్పి | జనులకు విషయాలు చవులుచూపి |
కనుగొంటే మోక్షమిచ్చి కానకుంటె కర్మమిచ్చి | ఘనము సేసేవిందు కర్తలెవ్వరయ్యా ||

వివరణ:

భగవద్గీతలో స్వామి ఇలా అన్నారు:
దైవీ హ్యేషా గుణమయీ మమ మాయా దురత్యయా| 
మామేవ యే ప్రపద్యంతే మాయాం ఏతాం తరన్తి తే|  

నాదైన, త్రిగుణాత్మకమైన  నా మాయ ఎవరికైనా దాట లేనిది. దీనిని దాటడానికి నన్ను మాత్రమే ఉపాయంగా భావించిన వారు మాత్రమే దీని నుండి తరిస్తారు. ఇక్కడ మాయ అంటే మిథ్య అని అర్థం కాదు. భగవత్ సంకల్పం. 


ఈ మాయలను నీవే కల్పించి, జీవులకు విషయాసక్తిని కలిగించి, నీవు దయతో చూసిన వారికి మోక్షం, ఇంకా దయ చూడని వారికి కర్మబంధాలు, అని గొప్పగా చేసావు. ఇందులో కర్త నేనా నువ్వా? నువ్వే అంటే స్వామియే కర్త అని అర్థం. ఇది అన్నమాచార్యుల "ఎవ్వరు కర్తలు కాదు ఇందిరా నాథుడే కర్త", "కరివరదుడే మొదలు కర్త కాబోలు" అన్న కీర్తనల్లో  మరింత వివరంగా చెప్పబడింది. 

చ|| వున్నారు ప్రాణులెల్లా నొక్కనీగర్భములోనే | కన్నకన్న భ్రమతలే కల్పించి |
యిన్నిటా శ్రీవేంకటేశ యేలితివి మమ్ము నిట్టె | నిన్ను నన్ను నెంచుకుంటే నీకే తెలియునయ్యా ||

చరణం 3:
పోతన భాగవతంలో గజేంద్రుడు "ఎవ్వని చే జనించు జగమెవ్వని లోపల నుండు లీనమై, ఎవ్వని యందు డిందు, మూలకారణంబెవ్వఁడు"అన్నట్లుగా జీవులందరు స్వామియందే జనన మరణాలని పొందుతున్నారు. అలాంటప్పుడు వీరు నా కన్నవాళ్ళు, వారు నా పిల్లలు అనే భ్రమని, అనుంబంధాన్ని, నువ్వే కల్పించి మమ్మల్ని ఈ భవ బంధాల్లో పడేస్తున్నావు. ఇన్నిట్లో కూడా   ఓ వేంకటేశా ! నీవు మమ్మల్ని ఇట్టే ఏలుకొన్నావు. ఎందుకంటే నేనెవరో నీవెవరో నా కంటే నీకే బాగా తెలుసు!

గీతలో స్వామి "అహం త్వా సర్వ పాపేభ్యో మోక్షయిష్యామి మా శుచః" అన్న విషయాన్ని అన్నమయ్య స్వామికి ఇక్కడ గుర్తు చేస్తున్నారు. ఇక్కడ అహం అంటే సర్వేశ్వరుడు, సర్వాంతర్యామి అయిన స్వామి , త్వామ్ అంటే అనాదిగా అనేక బంధాల్లో చిక్కిన జీవుడు అని అర్థం. 

నిత్యాయ నిరవద్యాయ సత్యానంద చిదాత్మనే 
సర్వాంతరాత్మనే శ్రీమద్ వేంకటేశాయ మంగళం|

గానం: శ్రీమతి శ్రావణి గంటి

రాగం: మిశ్ర కానడ

స్వరకర్త: శ్రీమాన్ వేదవ్యాస ఆనంద భట్టర్ గారు

Click below for the audio

Lord Rama the Mahan

పల్లవి:

॥పల్లవి॥ ఎదురా రఘుపతికి నీవిటు రావణా నేఁ
డిదేమి బుద్ధి దలఁచి తిట్లాయె బ్రదుకు

భగవద్గీతలో శ్రీకృష్ణుడు "అవజానన్తి మాం మూఢా మానుషీమ్ తనుం ఆశ్రితం అన్నాడు" (9.11).
మనుష్య రూపంలో ఉన్న నన్ను మూర్ఖులు తెలుసుకోలేరు అని అర్థం. ఇది రామ కృష్ణ అవతారాలు రెండింటికీ వర్తిస్తుంది.

శ్రీవిష్ణు సహస్రనామంలో అణుర్ బృహత్ కృశస్స్థూలో గుణభృన్ నిర్గుణో మహాన్ అని వచ్చిన చోట మహాన్ అన్న నామానికి "ఇచ్చా అనభిఘాతః" అని అర్థం. అంటే తిరుగులేని సంకల్పం కలవాడు స్వామి. ఇంక ఆయనకి రావణుడు ఏమి ఎదురవుతాడు? అందుకే అతను మూర్ఖుడు.

శ్రీరామాయణంలో ప్రధానంగా ఇద్దరు మూర్ఖులు. ఒకరు శూర్పణఖ, రెండు రావణుడు.

తనకు శ్రీదేవి (సీత) మాత్రమే కావాలి, అది కూడా తల్లిగా కాకుండా మరోలా అని ఆశించాడు రావణుడు. దీనికి అడ్డువస్తే ఆదిమధ్యాంత రహితుడినే అంతం చేద్దాం అనుకున్నాడు! అయినా జగన్మాత కరుణతో రాముడిని శరణు వేడమని చాలా సార్లు చెప్పింది. అలా చెప్పడం ఆవిడ స్వరూపం అయితే వినకపోవడం ఇతని అహంకారం. అందుకే ఇలా అన్నమయ్య చేతిలో తిట్లు తింటున్నాడు!

అలాగే తనకు భగవంతుడు కావాలి, అమ్మవారు అక్కర్లేదు అనుకున్నది శూర్పణఖ. ఈమె మొదటి మూర్ఖురాలు. ఇద్దరినీ ఆశ్రయించి ఉంటే అవతార ధర్మం ప్రకారం పెళ్లి చేసుకోక పోయినా అంతకంటే ఎక్కువ ప్రేమనే పంచే వాడు జగత్పతి.


చరణం 1:

॥చ1॥ హరుని పూజలు నమ్మి హరితో మార్కొనఁగ
విరసమై కూలితివి వెఱ్ఱి రావణా
వరుసతోడ బ్రహ్మవరము నమ్మి రాము
శరణనకుండఁగానే సమసెఁగా కులము

ఈ చరణం శ్రీవిష్ణు సహస్ర నామంలో రామో విరామో అన్నచోట విరామః అన్న  నామానికి వివరణ. బ్రహ్మాదులు రావణుడికి ఇచ్చిన వరాలని విరమింప చేసిన వాడు రాముడు.

అన్నమాచార్యుల వారు "విష్ణుడొక్కడే విశ్వాత్మకుడు" కీర్తనలో చెప్పినట్టు హరునిలోని సంహార శక్తి శ్రీహరిదే. బ్రహ్మ యొక్క సృష్టించే శక్తి ఆ పరబ్రహ్మదే. ఇది తెలియక వారిద్దరినీ పూజించాను, వరాల్ని పొందాను అనుకొని వారెవరో పరమాత్మతో సంబంధం లేని వారిగా భావించి  ఆ సర్వేశ్వరుడిని ఎదిరించాడు. చివరకు హరి హర బ్రహ్మాదిభిస్సేవిత (శ్రీహరి చేత కూడా ప్రేమతో సేవించబడేది  - లక్ష్మీ ధ్యాన శ్లోకం) అయిన జగన్మాత  సీత చెప్పినా  వినకుండా ఆయన శరణు పొందకుండానే నీ దానవ సమూహం అంతటితో కూడా అంతరించి పోయావు.


చరణం 2:

॥చ2॥ జపతపములు నమ్మి సర్వేశు విడువఁగా
విపరీత మాయెఁగా వెఱ్ఱిరావణా
వుపమలన గడు తా నున్న జలనిధి నమ్మి
కపులపాలై తివిగా కదనరంగమున

తను చేసే అనుష్ఠానాలు తనని రక్షిస్తాయి అని నమ్మాడు రావణుడు. వేదైశ్చ సర్వైరహం ఏవ వేద్యః (గీత 15. 15) అని చెప్పినట్టుగా వేదాల ద్వారా తెలుసుకోదగిన వాడు భగవంతుడు. ఆయన్ని తెలుసుకోలేక ఎన్ని చేసినా వృథానే. ఇలాంటి జ్ఞానాన్ని అన్నమాచార్యుల సంప్రదాయంలో "విపరీత జ్ఞానం" అంటారు.

తాను సముద్ర మధ్యంలో ఉండటం వల్ల ఎవరూ రాలేరులే అని నమ్మాడు. చివరికి ఆ క్షీర సాగర మధ్యంలో ఉండే స్వామి అవతరించగా ఆయన సంకల్పంతో యుద్ధంలో కోతుల పాలయ్యాడు!

అంతరార్థం నిండా మునిగిపోయాడు అని! కపులు చాంచల్యానికి సంకేతం.


చరణం 3:

॥చ3॥ బంటతనము నమ్మి పైకొన్న రాఘవు
వింటఁ బొలిసితివిగా వెఱ్ఱిరావణా
యింటనే శ్రీ వేంకటేశ్వరునిఁ గొలిచి
వెంటనే సుఖియాయె విభీషణుఁడు

మొండిగా సర్వోత్తముడు, జగత్తుకే  అధీశుడు అయిన రాఘవుడి ధనుస్సుకి బలి అయ్యావు.
నీ ఇంటికే చెందిన విభీషణుడు మాత్రం సర్వలోక శరణ్యుడైన శ్రీ వేంకటేశ్వరుడిని కొలిచి సుఖంగా ఉన్నాడు. శ్రీవేంకటేశ్వరుడిని చెప్పడం ఆయన శరణ్యత్వాన్ని సూచిస్తుంది (ఎందుకు అని ప్రత్యేకంగా చెప్పక్కర్లేదు). ఈ చరణంలో రెండవ భాగం "సర్వలోక శరణ్యాయ రాఘవాయ మహాత్మనే నివేదయత మాం క్షిప్రం విభీషణం ఉపస్థితం" అన్న శ్రీరామాయణ శ్లోకాన్ని (యుద్ధ కాండ 17. 17) సూచిస్తుంది.

Click below for an audio link.

Swear on You and Her!

In Annamayya's songs expressing love for the Supreme Lord as the intimate lover of the individual self, the Lord is the hero and the individual self or AtmA is the heroine. In this song, the heroine is a tribal woman who says that she longs for none other than Him and it is appropriate for Him to join her rather than she getting branded as someone in love with Him and longing for Him desperately.

The below song is in line with nammazhwAr's ThiruvAimozhi verse 10.10.2 where he swears on the Lord and His consort Sridevi (thiruvANai ninANai kaNdAy..)

Pallavi:
Stay there, stay there
I swear on You!
Won't my folks
Laugh at me for being your lover
By which You come so near?

॥పల్లవి॥ నిలు నిలు దగ్గరకు నీ యాన నీకు
వలచితినని మావారెల్ల నగరా

Inner meaning:
The heroine or the devotee is not seeking any credit for oneself for being His lover. As per the conviction of Sri Annamacharya and Azhwars, it is the Lord Who comes to the individual self without any expectation from the latter.


CharaNam 1:
Don't want don't want
Pearl-studded necklaces
For us who live in the hills
When I feel shy to see myself in the mirror
Will not my folks
Who are too smart
Laugh at You for Your present?


Inner meaning:
The kin of the tribal woman are great devotees or bhAgavatOttamas as in case of many other songs of Annamacharya. They long for none other than the Supreme Being and live in His thoughts. Hills stand for His abode the seven hills. Will they not laugh at You if You present me a few necklaces instead of presenting Yourself to me?

॥చ1॥ వద్దు వద్దు కొండలలోవారికి మాకింతేసి
పెద్దపెద్ద ముత్యాలుపేరులిన్నేసి
అద్దము చూచిదె నాకు నంతకంటె సిగ్గయ్యీని
గద్దరి మాచెంచువారు గని నిన్ను నగరా

Charanam 2:
Enough of gold chains and gold rings
And enough of necklages studded with blue sapphires
Keep them with You
We are the ones who stay in a corner
If I display all these jewels
Will my folks not laugh at me?

Inner meaning:
Staying in a corner means staying at His feet. Keep the ornaments with You means acknowledging that He is the sole owner of everything.

॥చ2॥ చాలుఁజాలు బంగారు సరుపణు లుంగరాలు
నీలపుఁగంట సరులు నీకే వుండనీ
మూలనుండేవారు గాక ముత్యాలచెరఁగుల-
చేలగట్టుకొన్న నన్ను చెంచెతలు నగరా

Charanam 3:
Don't come, don't come!
I swear on Your consorts.
What has so excelled
Between You and I?
With great zeal
You came and joined me
Will the people who see this
Not smile?

Inner meaning:
When the heroine says "don't come" it means "you come"! Swearing on His consorts means swearing on Sridevi Who stands for His grace or krupA, and Bhudevi the presiding deity of earth Who stands for His forgiveness or kshamA. His consorts also means the other devotees who were blessed to unite with Him. Lord's coming and joining the individual self is a cause of joy for the well-wishers of the heroine.

॥చ3॥ రాకురాకు యీడకు నీ రమణుల పాదమాన
నాకు నీకు నింతేసి ననుపేఁటికి
దీకొని కూడితి నన్ను తిరువేంకటేశ యీ-
కాకరిచేఁతలకు లోకమువారు నగరా

Click here for an audio link (please listen from 13.35 onward).

Music Composed by: Dr. Josyabhatla Rajasekhara Sarma

Sung by: Chandana Bala Kalyan

Raaga: Athana